Povodom usvajanja rezolucije UN o Srebrenici njeni protivnici a ponajviše velikosrbi tvrde da je ona nebitna te da ne proizvodi nikakva pravna dejstva. Takođe, kako napisa jedan čovjek u postu na Facebook-u: Srbija je doživjela “pobjednički poraz”!
Navodno onih 68 što su bili uzdržani bili su navodno “protiv” ali zbog “ogromnih pritisaka” nijesu smjeli to javno iskazati.
Prvo, ako je rezolucija “nebitna” i pravno neobavezujuća, čemu onda “ogromni pritisci”. A drugo, ako su “ogromni pritisci”, čemu je onda neko uzdržan?
Valjda su mogli jednostavno glasati ZA pošto su bili izloženi “ogromnim pritiscima” ili jednostavno glasati PROTIV da bi se oduprli “ogromnim pritiscima”.
Dakle rezolucija je usvojena a šta su njene pravne posljedice?
Prvo UN kao organizacija koja je sama po sebi jedan debatni klub gdje je skoro pa nemoguće donijeti nešto obavezujuće, a rezolucija o Srebrenici obavezujuća, je za one zemlje koje su je donijele tj.glasale ZA. To su “beznačajne” zemlje poput SAD, Velike Britanije, Francuske, Njemačke, Italije, Španija, Australije, Kanade i Novog Zelanda! Protiv rezolucije bili su takvi “titani” poput Bjelorusije, Kube, Sjeverne Koreje, Nikaragve, Mađarske. I naravno Rusija i Kina.
Ali šta su praktične posljedice ove rezolucije?
Prije svega praktične posljedice sastoje se u tome što će sve te “beznačajne” zemlje gore pomenute, a koje su glasale ZA rezoluciju, u svoja zakonodavstva ugraditi odredbe gdje će se svako negiranje genocida u Srebrenici biti kažnjivo zatvorom ili velikom novčanom kaznom, pa će tako svaki pametnjaković koji bude negirao genocid u Srebrenici recimo u Njemačkoj, Francuskoj, Kanadi ili SAD snositi posljedice istih, dok će se o tome slobodno moći pričati u Pjongjangu ili Moskvi. Tako da će ubuduće svako ko švrlja po facebooku nešto protiv genocida u Srebrenici ići zbog toga u zatvor ili platiti ogromnu novčanu kaznu u Njemačkoj, Francuskoj, Kanadi i SAD, dok će se to slobodno moći negirati u Moskvi, Minsku ili Pjongjangu!
Dakle rezolucija će biti pravno obavezujuća na teritoriji onih zemalja koje su glasale ZA!
Dalje se postavlja pitanje šta zapad može učinjeti Vučiću i Srbiji?
Vučić je naime uvjeren i ponaša se tako da su na zapadu, a posebice u Evropi, svi budale te svoju politiku bazira na 2 postulata – jedan u unutrašnjoj a drugi u vanjskoj politici!
U unutrašnjoj politici prisutna je antizapadna retorika i mobilizacija svojih glasača na svemu što je protiv “zlog” zapada, a u vanjskoj politici to je glumljenje EU integracija.
Zašto glumljenje?
Pa EU integracije već sada omogućavaju potpuno slobodan pristup Srbije EU tržištu, bezvizni režim za građane Srbije u zemlje EU, novac iz bespovratnih fondova EU, kao i najpovoljnije kredite.
Dakle on lično i njegovi glasači su protiv EU, mrze zapad i svim srcem su uz Rusiju u ratu u Ukrajini, a sa druge strane zapad je vitalno potreban za održavanje ekonomske stabilnosti u Srbiji.
E Vučić zaista misli da to niko ne vidi i da će to moći vječno!
Šta zapad može Vučiću?
Može sljedeće:
1. Suspendovati Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju.
Ovaj sporazum prije svega garantuje pristup srpskim firmama tržištu EU bez carina. Obzirom da Srbija nije članica Svjetske Trgovinske Organizacije, ona ne bi bila subjekt opšte carinske zaštite, pa bi države članice EU mogle uvesti drastične carine na robu iz Srbije.
Neko će reći – staviće Orban veto!
Da, hoće, ali će članice, koje to žele, bilateralno uvesti ove mjere, a svakako da Srbija ne zavisi ekonomski od Mađarske!
Ove mjere bi jasno dovele do toga da kineske firme u RTB Boru i Željezari Smederevo ne bi više imale gdje da izvoze svoje proizvode, dovelo bi do masovnog povlačenja zapadnih firmi iz Srbije jer ne bi više imale nikakav motiv da ostanu tu!
2. Uvođenje viza za građane Srbije.
Ovom mjerom drastično bi se povećalo socijalno nezadovoljstvo u Srbiji jer je ogroman broj građana Srbije u zemljama zapadne Evrope koji rade “na crno” i podržavaju svoje familije u Srbiji. Takođe ova mjera može ići i dalje pa obuhvatiti i mjeru neprodužavanja boravišnih i radnih viza građanima Srbije koji su na privremenim boravcima tamo.
3. Obustavljenje bespovratnih EU fondova. Ova mjera je “najblaža” od ovih gore pomenutih ali ipak značajna, jer je značajna podrška raznim sferama života u Srbiji kao i budžetu Srbije.
Takođe treba naglasiti da su u slučaju veće eskalacije (otcijepljenje Republike Srpske i podrška Srbije tome) moguće i mnogo drastičnije mjere poput:
1. Totalnog ekonomskog embarga (ne od strane UN kao 1990-tih već od strane većine članica EU).
Ove mjere bi podržale i mnoge države koje nijesu članice EU.
2. Zabrana putovanja državljanima tih zemalja u Srbiju.
Šta ovo zapravo znači? Pa vrlo jednostavno – američki embargo protiv Kube u svojoj biti je sadržao ono esencijalno – zabranu putovanja državljanima SAD na Kubu i zabranu slanja novca! Za svakog američkog građanina koji se bio usudio da putuje na Kubu ili pokuša poslati novac zaprijećena kazna bila je 3 godine zatvora. Analogno tome Njemačka ili bilo koja druga zemlja EU recimo može zabraniti svim srpskim gastarbajterima dolazak u Srbiju i slanje novca. Ko dođe a nije njemački državljanin može ostati bez boravišne dozvole, a ko je državljanin, ako se utvrdi da je prekršio, može platiti recimo 50 000 ili 100 000 € kaznu! I ko bi se usudio?
3. Obustava avionskih letova. Najjednostavnija mjera – vlada Njemačke ili bilo koje druge zemlje zabrani slijetanje aviona AirSerbia na njemačke aerodrome i zabrani prelijetanje vazdušnog prostora!
I kraj!
Dakle zapad ima na raspolaganju mjere koje u potpunosti mogu uništiti srpsku ekonomiju i srušiti Vučića. Vučić svoju podršku birača bazira na stabilnoj ekonomiji. Relativno stabilna ekonomija jeste rezultat prije svega kakve-takve integracije Srbije u evropske i svjetske tokove i prije svega povoljnog stanja u Evropi, okruženju i svijetu. Bez slobodnog pristupa EU tržištu srpska ekonomija je mrtva!
Roman Greur
